Makedonyada Egitim

MAKEDONYA ÇİFTE VATANDAŞLIK

            Çifte vatandaşlık, Türkiye vatandaşlığına ek olarak başka bir vatandaşlığa daha sahip olmayı ifade etmektedir. Bunun için, bazı şartlara sahip olmak ve başvuruları doğru biçimde yapmak gerekmektedir. Sahip olunması gereken şartlar, ülkeden ülkeye farklılık göstermektedir. Kişi, başka bir ülkenin vatandaşlığını alabilmek için uygun şartlara sahipse, öncelikle, ilgili ülkenin Başkonsolosluğuna başvurmalı ve vatandaşlık için izin belgesi istemelidir. Kişinin başvurusu, İçişleri Bakanlığı’na iletilmektedir. Bunun ardından, gerekli makamlar tarafından izin belgesi hazırlanmaktadır. Kişi, izin belgesi eline geçtikten sonra, vatandaşlığını alacaktır. Sonrasında, en geç 3 yıllık süre zarfında, hangi ülkenin vatandaşlığına sahip olduğunu belgelerle kanıtlaması ve izin belgesini Başkonsolosluğa geri vermesi gerekmektedir.
Türk Vatandaşlığı Kanunu’na göre, izin almaksızın kendi iradesi ile başka vatandaşlığa geçen kişilerin, bu değişikliği kendi istekleri ile gerekli mercilere bildirmeleri halinde, çifte vatandaş olmalarına izin verilmektedir. Bu sayede, Türkiye vatandaşlığını kaybetmemeleri sağlanmaktadır. Yine de, farklı bir ülkeden vatandaşlık almak isteyen kişilerin, gerekli başvuruları doğru şekilde yaparak, işlemleri tamamlamaları en doğrusu olacaktır. Aksi bir durumda, Türkiye vatandaşlığını kaybetme olasılıkları ortaya çıkabilmektedir. Başvuruların yapılması için, yasal olarak zorunlu olan bir süre belirtilmemiştir. Ancak en kısa sürede başvuruların ve işlemlerin yapılması yararlı olacaktır.

            Henüz tercih ettiği yabancı ülkenin vatandaşlığına geçmemiş olan kişiler, bir takım belgeleri tamamlayarak Başkonsolosluğa, izin belgesi alabilmek için başvuru yapmalıdırlar. Başvuru için doğru biçimde doldurularak imzalanan başvuru formundan 2 adet gerekmektedir. Bu form, Form-B olarak anılmaktadır. Bizzat gitme imkânı olmayan kişiler, posta yoluyla da Başkonsolosluktan bu formu talep edebilmektedirler. Bunun için, istenilenin doğru şekilde anlatıldığı bir mektup, adres bilgilerinin ve pulun bulunduğu zarf ile Başkonsolosluğa gönderilmelidir.

Başvuru için ayrıca Yemin Belgesi’nin okunaklı biçimde çekilmiş olan 2 adet fotokopisi gerekmektedir. Nüfus cüzdanı fotokopisi de gerekli olanlar listesindedir. Nüfus cüzdanının fotokopisinde arka ve ön kısmı aynı sayfada bulunmalıdır. Bunlara ek olarak 4 adet fotoğraf ve harç bedeli gerekmektedir. Başvurusunu posta yolu ile yapan kişilerden, harç bedeline ek olarak posta ücreti de alınmaktadır. Başka bir ülkenin vatandaşlığını elde etmiş olan kişiler, Türkiye vatandaşlıklarını kaybetmemek için, yine bazı belgeler ile Başkonsolosluğa başvuru yapmalıdırlar. Doğru biçimde doldurularak imzalanmış olan başvuru formları ilk gerekli belgedir. Bu form, Form-C olarak anılmaktadır. Bizzat gitme şansı olmayan kişiler, isteklerini belirten bir mektup ile adres ve pulun bulunduğu zarfı, Başkonsolosluğa göndermelidirler. Başvuru formunun iki nüsha halinde sunulmasına ek olarak, vatandaşlığı alınmış olan ülkenin verdiği vatandaşlık belgesinin 2 adet fotokopisi de başvuruda bulundurulmalıdır. Nüfus cüzdanı fotokopisi de belgelere eklenmelidir. Fotokopide, nüfus cüzdanının her iki yüzü de aynı sayfada bulunmalıdır. 4 adet fotoğraf ve harç ücreti de ilave edilerek başvuru tamamlanabilmektedir. İsteyen kişiler bizzat Başkonsolosluğa giderek, isteyen kişiler ise posta yolu ile başvurularını yapabilmektedirler.
Harç ücretleri, ülkeden ülkeye farklılık göstermektedir. Bu bedelin ne kadar olduğunun öğrenilebilmesi için, ilgili ülkenin Başkonsolosluğundan bilgi alınmalıdır. Aynı aileden başvuru yapan birden fazla kişi bulunsa dahi, her bir birey, gerekli belgeler ile bireysel olarak başvurusunu yapmalıdır. Yapılan başvurunun ardından, başvuru bilgileri, Başkonsolosluk tarafından T.C. İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’ne transfer edilmektedir.
Gerekli incelemeler yapıldıktan sonra, başvuru kabul edildiği takdirde, kişi, Başkonsolosluk yetkilileri tarafından davet edilerek, vatandaşlık işlemleri hızlı bir biçimde tamamlanmaktadır. Çifte vatandaşlık işlemlerinin tamamlanma süresi, ortalama olarak 6 aylık bir süredir. 6 aylık bir süreç içerisinde, olumlu veya olumsuz olarak cevap alamayan kişiler, yeniden Başkonsolosluk ile iletişime geçmelidirler.

           
Bazı ülkeler çifte vatandaşlığa olanak sağlarken, bazıları buna izin vermemektedir. Bunlardan bir tanesi de Makedonya’dır. Makedonya, çifte vatandaşlığı tanımamaktadır. Bu ülkenin vatandaşlığına geçiş yapabilmek için, kişinin anne veya babasının Makedonya vatandaşı olması gerekmektedir. Bazı durumlarda, Makedonya’da doğmuş olmak da, vatandaşlık almak için yeterli olabilmektedir. Bunun dışında, birçok ülkenin tanıdığı bir olanak olan, akraba olma sonucu vatandaşlık da Makedonya vatandaşlığı almak için bir yoldur. İstisnai bir durum olarak, Makedonya vatandaşı ile evlenerek vatandaş olan kişiler, kendi ülkelerinden sahip oldukları vatandaşlıklarını koruyabilirler. Yani çifte vatandaşlık bu şartlarda mümkün olmaktadır.
Makedonya’da üniversite okumayı seçen çok sayıda kişi vardır. Bunun sebebi, Makedonya’da alınan üniversite eğitiminin sağladığı avantajlardır. Bu avantajların başında, Makedonya’daki üniversitelere, Türkiye tarafından YÖK denkliği sağlanması gelmektedir. Ayrıca, maliyet olarak da ciddi avantajlar sağlanabilmektedir. Makedonya’da üniversite okumak için, 1 yıl boyunca yapılacak tüm harcamalar, Türkiye’de bir dershaneye yıllık ödenen bedele eşittir. Balkan dillerinin neredeyse hepsinin köklerinin aynı olması sebebi ile Makedonya’da okuyan öğrencilerin, Makedonca öğrenmeleri, otomatikman Rusça, Sırpça, Arnavutça, Boşnakça ve Bulgarca öğrenmeleri demek olmaktadır. Bu da yabancı dil öğrenimi açısından büyük bir avantaj sağlamaktadır.
Yurtdışında eğitim almak için, yüksek maddi gelire sahip olunması gerektiği fikri yanlıştır. Türkiye’den denklik onayı olan ve sınav mecburiyeti gerektirmeyen üniversitelerde okumak büyük paralar gerektirmemektedir. Türkiye’de özel bir üniversitede eğitim almanın 1 yıllık bedeli ortalama 20.000-25.000 TL civarındadır.

Makedonya’da ise eğitim almanın yıllık bedeli, seçilen bölüme göre 600 Euro ile 3000 Euro arasında değişmektedir. Makedonya’da üniversiteden mezun olmuş olan bir kişi, hem Türkiye’de hem de Avrupa Birliği ülkelerinde çalışma imkânına sahip olabilmektedir.
Makedonya’da üniversite okuyan kişiler, yurtdışı bir üniversitede eğitim görmenin ayrıcalığını yaşarlar. Farklı kültürlerden arkadaşlar edinerek, dünya görüşlerine katkı sağlarlar. Değişik kültürleri tanıma imkânı bulan öğrencilerin, genel kültürleri ciddi anlamda artmaktadır. Dünya standartlarında eğitim gören öğrenciler, mezun olduktan sonra, işverenler tarafından tercih edilmelerine sebep olacak olan donanımlara sahip olabilmektedirler.
Ana dillerinin yanında Makedonca da öğrenen öğrenciler, eğitim süreci sonunda, Balkan dillerine hâkim olarak, yabancı dil bilgilerini genişletmektedirler. Son yıllarda, ülke sınırları ile kısıtlı kalmak istemeyen şirketler, çalışanlarını seçerken, yabancı dil bilgisine son derece önem vermektedirler. Birden fazla yabancı dil bilen kişiler, her zaman ilk tercih edilenler olmaktadırlar. Kapsamlı ve dünya standartlarında eğitim görmenin neredeyse her bütçeye uygun olduğu Makedonya üniversitelerinde eğitim görmek için başvuru yapılması da son derece kolaydır. Türkiye’de liseden mezun olmuş olan herkes, sınava girmeksizin, mevcut bölümlerden herhangi birine başvuru yapabilmektedirler. Ülkemizde, üniversite sınavlarında başarılı olamayan öğrenciler, istedikleri bölümde okuma şansına sahip olamamaktadırlar. Makedonya üniversitelerinde ise öğrenciler, hayallerindeki mesleği yapabilmek için, istedikleri bölümde okuma şansına sahip olabilmektedirler.